Rooibos Çayı Nedir?
Güney Afrika’da "kırmızı/kızıl çalı" anlamına gelen Rooibos, çay olarak da "Çalı Çayı", "Kırmızı/Kızıl Çay" ya da "Kızıl Çalı Çayı" gibi isimlerle adlandırılır.
Rooibos'u özel kılan özelliklerinden ilki; Güney Afrika'nın Cederberg bögesinde, küçük bir alanda endemik olarak yetişmesidir. Diğer bir deyişle bu bölge hariç dünya üzerinde Rooibos yetişen herhangi bir yer yoktur.
Dünya genelinde içilen camellia sinensis'in tahmini olarak 6000 yıldır içiliyor olmasına karşılık bazı kaynak ve tahminlere göre Rooibos yaklaşık 300 yıldır çay olarak tüketilmektedir. Bölgede yaşayan yerel Khoisan halkı Rooibos'u tıbbi amaçlarla tüketmek için hasat etmiş ve içmişlerdir. Sonralarda bölgeye gelen Avrupalılar bu muhteşem tadın daha yüksek miktarlarda ve düzenli olarak üretilebilmesi için gerekli girişimleri yapmışlardır.
Günümüzde Güney Afrika hükümeti Rooibos ihracatından elde ettiği gelirin küçük bir bölümünü Khoisan halkına, bu mucizevi içeceği dünyanın tanımasına yardımcı oldukları düşüncesiyle, vermeye devam etmektedir.
ÖZELLİKLERİ VE FAYDALARI
Rooibos'u Camellia Sinensis'den ayıran en önemli özelliği kafein ve tein içermiyor olmasıdır. Bu özelliği Rooibos'un kısa sürede çay ve kahveye alternatif olarak popülerleşmesinin önünü açmıştır. Ayrıca Rooibos'un bilinen veya gösterilmiş herhangi bir yan etkisinin olmaması da popülaritesinin nedenlerinden birisidir.
Hasat edildikten sonra geçtiği işlemler aşağı yukarı camellia sinensis ile aynıdır ancak bu çalı yaprak olarak değil, toz halinde üretilir. Ayrıca kurutulma işlemi çok hızlı yapılmalıdır ki bitki yeşil rengini koruyabilsin. Daha sonra yeşil yapraklar fermente edilerek kızıl rengini alır. Oksitlenmemiş haliyle "Greenbush" ya da oksitlenme işleminden sonra (en çok bilinen haliyle) "Redbush" olarak tüketilir.
Aynı zamanda çok ince toz olarak üretilerek kahveye alternatif olarak da kullanılmaktadır. Bu özelliğiyle Avrupa'da zaman zaman "Espresso of Tea" ya da "Red Espresso" olarak anılmaktadır.
Doğadaki pek çok bitkinin insan sağlığı üzerinde çeşitli faydaları olduğu gibi rooibos çayının da insan sağlığına çeşitli faydaları bulunmaktadır. Bu faydaları şu şekilde sayabiliriz:
Rooibos çayı sindirim sistemine sağladığı destek ile karın ağrısı ve ishal gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını önler.
İçeriğinde bulunan maddelerin yağ yakıcı etkisi bulunduğu için kilo verme sürecine destek olur. Saç köklerini hasara karşı korur ve saç kaybını önler.
Gıda alerjileri, mevsimsel alerjiler, astım ve alerjik cilt reaksiyonlara karşı önleyici ve iyileştirici bir etkiye sahiptir.
İçeriğinde bulunan çeşitli maddeler sayesinde kalp ve damar sağlığını destekler.
Bağışıklık sistemini destekleyici ve güçlendirici bir etkiye sahip olan çay türüdür.
TADI, ÇEŞİTLERİ VE DEMLENMESİ
Rooibos içtiğinizde öncelikli olarak toprak, duman ve vanilya, karamel aromalarıyla karışık bir tat alırsınız. İçimi camellia sinensise göre çok daha yumuşaktır ve aroması da daha tatlıdır.
Saf Rooibos ya da Rooibos harmanları sütle demlemeye çok yakışan çaylardır. Özellikle baharatlı harmanlar olan Rooibos Chai ve Pumpkin Spice Rooibos çok fazla sütle demleme tercih edilen Rooibos çeşitlerimizdir. Rooibos Chai sütle demlendiğinde doğal Chai Tea Latte elde edilmiş olur.
En çok sevilen Rooibos harmanlarından birisi de kendi vanilyamsı tadını ön plana çıkaran Rooibos Vanilla'dır.
Rooibos'u diğer çaylar gibi 2,5 - 3 gr kadar 90-95 derecedeki sıcak suya koyarak ve 4-5 dakika demlenmesini bekleyerek içebilirsiniz. Sütle demlemek istediğinizde aynı sıcaklıkta su yerine süt kullanabilir, demlenme süresini 2-3 dakika kadar uzatabilir ve isteğinize göre çayınıza bal ekleyebilirsiniz.
Rooibos çayı kafein içermediğinden günün her saatinde rahatlıkla tüketebileceğinizi unutmayın.